Học phải biết cách

Thật sự khá bất ngờ khi sách này do một người Việt viết, và còn bất ngờ hơn khi nó được viết vào thập niên 50 của thế kỷ trước.

Ngày ấy khi đọc quyển Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu của Rosie Nguyễn, được tác giả giới thiệu quyển sách này, giờ đọc quyển Tôi tự học của cụ Nguyễn Duy Cần mới thấy Rosie Nguyễn có một chút bị ảnh hưởng bởi lối hướng dẫn của cụ.

Quyển sách đi từ khái quát cho đến chi tiết của sự tự học. Tôi khá thích thú khi tác giả có sự phân chia những "Thành phần trong xã hội" theo cách họ học và cách họ thể hiện. Có người học để những kiến thức đó phục vụ cho công việc, cho cuộc sống, cũng có người học cũng chỉ qua loa và thể hiện bản thân, mà theo tác giả, tôi có cảm giác ông có ý mỉa mai những người học như vậy. Tuy nhiên, cũng không có gì lấy làm ngạc nhiên, khi đọc quyển sách này, có thể thấy được sự uyên thâm trong kiến thức của cụ từ Đông học cho đến Tây học, từ Hán ngữ cho đến Pháp ngữ. Chính vì thế, ông khuyến khích những người nào có ý thức tự học cao và lên án những ai coi sự học là không cần thiết.

Sách trình bày nhiều phương thức để chúng ta có thể tự học, từ đọc sách cho đến xem triển lãm. Đọc sách có nhiều cách đọc, đọc là để hiểu, để ngẫm và để học, chứ không chỉ có đọc đơn thuần rồi thôi và quan trọng hơn là biết chọn sách mà đọc, chọn không đúng sách thì chỉ có phí thời gian.

Quyển sách này khá hay, tuy nhiên do được viết cũng hơn nữa thế kỷ, nên một số từ ngữ có thể còn lạ lẫm với nhiều bạn trẻ thời nay, và những sách gợi ý tham khảo của tác giả đưa ra cũng thuộc dạng "hàng hiếm" nếu không nói là khó tìm trong các thư viện. Có một điều hơi tiếc, đó chính là tác giả nhìn nhận đôi khi hơi chủ quan. Ví dụ, khi giới thiệu một số sách tham khảo, trong đó có các sách của ông và các sách của tác giả khác cùng mục,ông đã đưa ra những lời nhận xét mang một chút tiêu cực cho sách khác, nhưng sách của ông thì không thấy nhận xét (ông ấy có thể thêm lời nhận xét của người khác để có được sự khách quan).

Nhưng dù sao, tôi vẫn cho đây là gợi ý hay cho những ai có tinh thần và mong muốn tự học, và cũng mong rằng sẽ có được những con người có được sự uyên thâm kiến thức thông qua sự tự học như tác giả.